5 korrik, 2021
Projekti i Kodit Civil në Kosovë i cili financohet nga Zyra e Bashkimit Evropian për të draftuar Kodin Civil ka postuar në faqen e tyre të Facebook të datës 1 korrik 2021 në lidhje me takimet e mbajtura me grupe punuese ku është anashkaluar në tërësi çështja e martesave në mes të personave të seksit të njëjtë.
NJOFTIM: Postimi origjinal nga faqja zyrtare e Projekt Kodit Civil në Kosovë është përditësuar dhe nuk përkon me vegëzën që është bashkangjitur. Për postimin origjinal klikoni në “Edit History”).
Për vëmendje shihni : https://www.facebook.com/478477695826460/posts/1574454176228801/?d=n
Në këtë postim (komunikatë), është anashkaluar në tërësi çështja e martesave në mes të personave të seksit të njëjtë. Për më tepër, nuk përmendet asnjë nga organizatat joqeveritare të cilat kanë ngritur këtë cështje dhe kanë dorëzuar rekomandime konkrete në lidhje me definicionin e martesës, përveç Rrjetit të Grave të Kosovës, e cila ka qenë vetëm njëra prej organizatave të grupit avokues të përbërë prej shumë organizatave tjera, të cilat vazhdimisht kanë lobuar për martesat mes personave të seksit të njëjtë.
Injorimi i rekomandimeve tona në lidhje me rregullimin e martesës në Kodin Civil, ka qenë deri diku edhe i pritshmëm. Mirëpo, mosprezantimi publik i diskutimeve në grup punues dhe mos dokumentimi i kontributit të organizatave CEL dhe CSGD në këto diskutime është shqetësuese dhe vërteton dyshimet tona për këtë proces që i kishim që nga fillimi:
- Këto takime konsultative nuk janë asgjë më shumë se një farsë e Ministrisë për t’u dukur kinse janë duke realizuar konsultime me shoqërine civile dhe Projekt Kodi Civil është në mbështetje të kësaj farse
- Pas takimeve nuk është ndarë asnjë shënim i diskutimeve dhe përfundimeve të takimeve me pjesëmarrësit, që dëshmon se nuk ka asnjë interes për dokumentim të argumenteve konstruktive të shoqërisë civile
- Ekziston një tendencë për të manipuluar me rezultatet e takimeve në syrin e institucioneve relevante, grupeve të interesit dhe publikut të gjërë.
- Vazhdon qasja përjashtuese ndaj komunitetit LGBTI, duke mos i përfshirë e as përmendur të njejtit as në minimumin e aspektit kontribut-dhënës në proces të konsultimit publik
Ky veprim i Projektit të Kodit Civil përvec se tregon që nuk ka asnjë vullnet për të adreasuar çështjet e ngritura nga shoqëria civile, paraqet një tendencë të qëllimshme dhe të mirëmenduar të Kodit Civil për dezinformim të publikut, institucioneve dhe akterëve të tjerë relevantë. Një komunikatë e tillë do të duhej të ishte shqetësuese për Zyrën e Bashkimit Evropian në Kosovë, Ministrinë e Drejtësisë, Shoqërinë Civile dhe të gjitha palët e tjera të interesit. Kur vërehet hezitimi edhe injorimi i diskutimit të të drejtave të komunitetit LGBTI në diskurs publik, e aq me tepër në atë zyrtar, është e nënkuptueshme që mbrojtja ligjore nuk do t’i ofrohet ketij komuniteti as përmes projekt kodit civil.
Prandaj ftojmë sponzorizuesin e këtij projekti, Zyrën e BE-së në Kosovë, që të monitoroj nga afër Projektin të cilin janë duke e financuar dhe të kujdesen që shqetësimet e shoqërisë civile, të cilat janë në interes publik, të analizohen me kujdes dhe të adresohen në harmoni dhe me standardet ndërkombëtare, frymën e Kushtetutës së Republikës së Kosvës dhe legjislacionit në fuqi.
Duke qenë se ka shumë gjasë që Kodi Civil ka mundësi të mos ketë bartur te ju drejtë apo fare informatat lidhur me rezultatet e takimeve të grupit punues me shoqërinë civile, deshirojmë që përmes të kësaj letre të ju njoftojmë me qëndrimet që ne shprehimisht i kemi paraqitur në këto takime gojarisht dhe me shkrim.
Ne, organizatat e poshtëshënuara mendojmë që deri sot Projekt Kodi Civil ka dështuar të rregulloj çështjen e martesës në harmoni me Kushtetutën e Republikës së Kosovës, ka dështuar të aplikoj praktikat e Gjykatës Europiane për të Drejtat e Njeriut dhe ka dështuar të draftoj legjislacion që është gjithëpërfshirës dhe jo-diskriminues në bazë të orientimit seksual. Është e qartë që Projekt-Kodi Civil përjashton persona nga e drejta për partneritet dhe e drejta për të krijuar familje në bazë të orientimit seksual. Si i tillë, është diskriminues dhe shkel Nenin 24 të Kushtetutes, që garanton barazi para ligjit dhe Nenin 37 të Kushtetutës, që garanton të drejtën për martesë dhe për familje.
Prandaj edhe një here ju rikujtojmë qëndrimet dhe rekomandimet tona:
- Në të drejtën kushtetuese të Kosovës, e drejta e martesës dhe familjes është e drejtë themelore.
- Duke qenë e drejtë themelore, e drejta për martesë dhe familje, duhet t’ju lejohet ta gëzojnë të gjithë pa diskriminim në pajtim me nenin 24 të Kushtetutës.
- Ndalimi i diskriminimit në garantimin e gëzimit të të drejtave të mbrojtura me ligj është edhe kërkesë e standardeve ndërkombëtare të pranuara dhe zbatueshme drejtëpërdrejtë në Kosovës
- Neni 22 i Kushtetutës i bënë drejtëpërdrejtë të zbatueshme Konventën Evorpiane për të Drejtat dhe Liritë e Njeriut dhe Protokollet e saj. Në pajtim me nenin 1 të Protokollit 12, Shtetet janë të obliguara të ofrojnë mbrojtje të njëjtë për të gjithë pa diskriminim në bazat e përmendura të të gjitha të drejtave, jo vetëm atyre të mbrojtura me Konventë por edhe atyre të mbrojtura me ligjet vendore.
- Tendenca për të rregulluar format e tjera të martesës/bashkëjetesës me ligje të veçanta janë të papranueshme dhe diskriminuese.
- Përdorimi i terminologjisë neutrale në lidhje me seksin apo gjininë, bënë që Kodi Civil të jetë i barabartë dhe I qasshëm për të gjithë qytetarët e Kosovës.
Organizatat:
Qendra për Zhvillimin e Grupeve Shoqërore – CSGD
Qendra për Liri dhe Barazi të Komunitetit LGBT në Kosovë – CEL Kosova
Qendra Kosovare për Studime Gjinore – QKSGJ
Nisma e të Rinjve për të Drejtat e Njeriut – Kosovë
Rrjeti i Grave të Kosovës – RrGK
Civil Rights Defenders
Përkrahës:
ATRC
Balkans Policy Research Group – BPRG
CDF
ÇOHU
ECMI Kosova
INTEGRA NGO
KIPRED
ORCA
Qendra Kosovare për Rehabilitimin e të Mbijetuarve të Torturës – QKRMT
RROGRAEK
Terre des hommes Kosove
TOKA
SBUNKER
- ENG below:
LETTER OF REACTION TO THE PROJECT CIVIL CODE
The Civil Code of Kosovo Project, funded by the European Union Office to draft the Civil Code, posted on their Facebook page on 1 July 2021 regarding the meetings held with working groups where the issue of marriages between persons of the same sex was completely ignored.
NOTICE: The original post from the official page of the Civil Code in Kosovo has been edited and does not entirely match the link that is attached below. To see the original post please click on “Edit History”).
For more information, please see: https://www.facebook.com/478477695826460/posts/1574454176228801/?d=n
In this post (press release), the issue of same-sex marriage has been completely ignored. Furthermore, no mention is made of any of the non-governmental organizations that have raised this issue and submitted concrete recommendations regarding the definition of marriage, with the exception of the Kosovo Women’s Network, which was just one of the many advocacy group organizations made of many of them, which have consistently lobbied for same-sex marriage.
Ignoring our recommendations regarding the regulation of marriage in the Civil Code has been, to some extent, expected. However, the lack of public presentation of the working group discussions and the failure to document the contribution of the CEL and CSGD organizations in these discussions is worrying and confirms our doubts about this process that we had from the beginning:
- These consultative meetings are nothing more than a farce of the Ministry to pretend that they are holding consultations with civil society and the Civil Code Project is supporting this farce
- After the meetings, no minutes of the discussions and conclusions of the meetings with the participants were shared, which proves that there is no interest in documenting the constructive arguments of the civil society.
- There is a tendency to manipulate the results of meetings in the eyes of relevant institutions, stakeholders and the general public.
- The approach of ignoring LGBTI community continues, not including or mentioning the same or the minimum contributing aspect in the public consultation process
This action of the Civil Code Project, in addition to showing that there is no will to address the issues raised by civil society, represents a deliberate and well-thought-out tendency of the Civil Code to misinform the public, institutions and other relevant actors. Such a statement should be of concern to the European Union Office in Kosovo, the Ministry of Justice, Civil Society and all other stakeholders. When there is hesitation and ignoring the discussion of the rights of the LGBTI community in public discourse, and even more so in the official one – it is implied that legal protection will not be provided to this community neither through the draft civil code.
We therefore call out the sponsor of this project, the EU Office in Kosovo, to closely monitor the project they are funding and to ensure that the concerns of civil society, which are of public interest, are carefully analyzed and addressed, in accordance with international standards, the spirit of the Constitution of the Republic of Kosovo and the legislation in force.
As it is very likely that the Civil Code Project may not have conveyed to you the right or no information regarding the results of the meetings of the working group with civil society, we would like to inform you through this letter with the positions that we have expressly presented in these meetings orally and in writing.
We, the following organizations, think that to date the Civil Code Project has failed to regulate the issue of marriage in accordance with the Constitution of the Republic of Kosovo, has failed to apply the practices of the European Court of Human Rights and has failed to draft legislation that is comprehensive and non-discriminatory on the basis of sexual orientation. It is clear that the Draft Civil Code excludes persons from the right to partnership and the right to start a family on the basis of sexual orientation. As such, it is discriminatory and violates Article 24 of the Constitution, which guarantees equality before the law, and Article 37 of the Constitution, which guarantees the right to marriage and family.
Therefore, we remind you once again of our positions and recommendations:
- In the Kosovo constitutional right, the right to marriage and family is a fundamental right.
- Being a fundamental right, the right to marriage and family, all should be allowed to enjoy it without discrimination in accordance with Article 24 of the Constitution.
- Prohibition of discrimination in guaranteeing the enjoyment of rights protected by law is also a requirement of international standards accepted and directly applicable in Kosovo
- Article 22 of the Constitution makes directly applicable the European Convention on Human Rights and Freedoms and its Protocols. In accordance with Article 1 of Protocol 12, States are obliged to provide equal protection for all without discrimination on the basis of all the rights mentioned, not only those protected by the Convention but also those protected by domestic law.
- The tendency to regulate other forms of marriage / cohabitation by special laws is unacceptable and discriminatory.
- The use of neutral terminology related to sex or gender, makes Civil Code equal and accessible to all citizens of Kosovo.
Organizations:
Center for Social Groups Development – CSGD
Center for Freedom and Equality of the LGBT Community in Kosovo – CEL Kosovo
Kosovo Center for Gender Studies – KCGS
Youth Initiative for Human Rights Kosovo
Kosovo Women’s Network – KWN
Civil Rights Defenders
Supporters:
ATRC
Balkans Policy Research Group – BPRG
CDF
ÇOHU
ECMI Kosova
INTEGRA NGO
KIPRED
ORCA
Kosovo Center for Rehabilitation of Tortured Victims – KRCT
RROGRAEK
Terre des hommes Kosove
TOKA
SBUNKER
